GENIZ ETI NEDIR ?
Geniz eti; burnun hemen arkasinda, geniz olarak tanimlanan bölgede yer alan gevrek kivamli bir doku parçasidir. Bu organ, agiz veya burundan bakildiginda görülemez.
Geniz eti; toplumumuzda bazi anne/babalar tarafindan hatali olarak, burunda veya genizde bulunmamasi gereken zararli bir ‘et olusumu' olarak algilanmaktadir. Halbuki geniz eti, bademcikler ile birlikte; mikroplar, virüsler ve yabanci etkenlere karsi vücudun ilk savunma sistemini olusturan ve her çocukta bulunan bir organdir. Küçük çocuklarda, vücudun genel direnç sistemi bu etkenleri henüz tanimadigi, yeterince hazirlikli olmadigi için bademcik ve geniz eti özellikle yük altinda çalismaktadir. Bu nedenle küçük çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonlari eriskindekine göre daha sik olur. Geniz eti ve bademcikler de bu enfeksiyonlara sik olarak istirak ederler. Küçük çocuklarda geniz eti, solunum yolu enfeksiyonlari sirasinda siklikla siser, burun yolu ile solunumu engeller. Geniz etine bagli gelisen problemler ilkokul öncesi dönemde birçok çocugun ortak sorunlarindan birisidir.
Ancak günümüz anlayisinda sorun olan her geniz etine ameliyatla müdahele edilmez. Organi mümkün oldugunca korumaya yönelik bir yaklasim tarzi izlenir. Ancak belirli bazi sartlar gelistiginde ve ilaç tedavisi ile daha fazla yarar saglanamadigi durumlarda müdahele edilir.
Nitekim; küçük çocuklarda, vücudun bölgesel direnç sisteminde bazi bagisiklik maddeleri salgilayarak ilk basamakta rol oynayan bu organ, daha ileri yaslarda çocugun büyümesi, vücudun genel direnç sisteminin devreye girmesi, yüz gelisiminin tamamlanmasi ile görevini tamamlar ve giderek küçülür. Eriskin yaslarda çogunlukla geniz eti dokusu kalmaz.
GENIZ ETI HANGI SORUNLARA YOL AÇAR ?
Geniz eti; normalden çok daha fazla büyüyerek kitlesi ile,
Bakteri ve virüsler tarafindan istila edilerek ve bunlarin vücutta barinip çogalmasi için yataklik ederek sorunlara yol açabilir.
Geniz etinin normalden fazla büyümesi, çocugun burun yolu ile solumasini engeller, çocuk sürekli agzi açik dolasir. Hatta bu durum ileri boyutlara vararak geceleri nefes almasinda güçlüge ve solunumda kesintilere yol açabilir.
Bakteri ve virüsler için bir rezervuar teskil etmesi ise, geniz etinde sik tekrarlayan enfeksiyonlara, bu enfeksiyonlarin komsu organlari etkilemesine neden olur. Burada en fazla etkiklenen organimiz orta kulaktir. Orta kulak, havalanmasini saglayan ‘östaki borusu ‘ vasitasi ile geniz eti ile yakin komsuluk içindedir.
GENIZ ETI ILTIHABININ BELIRTILERI NELERDIR?
1) Geniz eti iltihabinin en belirgin bulgulari :
Burunda nefes alma güçlügü
Burun ve geniz akintisi
Gece agiz açik uyuma
Gece horlama
Uykuda nefes almada güçlük çekilmesi, nefesin kisa araliklarla kesilmesi sonra gürültülü bir sekilde tekrar nefes alma (sleep apne).
2) Geniz eti iltihabina bagli gelisen diger bulgular çevre organlarin etkilenmesi sonucu ortaya çikar:
Mikroplar için barinak teskil etmesi nedeni ile sik tekrarlayan üst ve alt solunum yollari enfeksiyonlari
Sürekli agiz yolu ile solunumun neden oldugu yüz seklinin bozulmasi, çocugun istirahat pozisyonunda bile agzi açik durmasi, sert damagin yukari dogru iyice kubbelesmesi. Bu sekilde alt ve üst çene iliskisinin bozulmasi ve dislerin düzgün kapanamamasi.
Orta kulakta sivi toplanmasi, buna bagli orta derecede sinsi bir isitme kaybi gelismesi
Sik tekrarlayan orta kulak iltihaplari
Çocukta konusma bozuklugu
HANGI DURUMLARDA AMELIYAT ÖNERILIR?
Geniz eti için önerilen ameliyatlar iki ana grupta ele alinir :
Kesin endikasyonlar
Kesin endikasyonlar, tüm dünyada kabul edilen ve ameliyatin kesinlikle gerekli oldugu durumlari içerir. Bunlar :
Geniz etinin asiri büyüyerek, özellikle uykuda solunum güçlügüne ve nefes almada kesintiye yol açmasi (sleep apne)
Solunum için burnun kullanilamamasi ve sürekli agiz solunumu nedeni ile yüz seklinin bozulmaya basladigi durumlardir.
Rölatif endikasyonlar
Bu grup endikasyonlar, ilaç tedavisi ile sonuç alinamadigi durumlari içerir:
Sik tekraralayan geniz eti iltihabi
Orta kulakta sivi toplanmasi
Sik solunum yolu enfeksiyonu geçirilmesinde zemin olusturma
Bu durumlarda ameliyatin gerekliligi veya zamanlamasi konusunda tüm dünyada kabul edilen standart bir uygulama yoktur. Geniz etinin alinmasi karari, rahatsizligin baska türlü tedavi sansinin kalmadigi durumlarda verilir. Günümüzde bu konuda, hastaya olabildigince konservatif (organlarini korumaya yönelik) yaklasilir. Geniz etinin alinmasi ile vücudun direnç sisteminde bir zayiflama olmaz.
DOST SİTELERİMİZ
26 Ekim 2007 Cuma
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder